ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ: Φυλακές

ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΚΡΑΤΟΥΜΕΝΩΝ
Αποδόμηση των μέτρων Χατζηγάκη
Της ΒΑΝΑΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΥ

Ως ανεπαρκή απορρίπτονται από όλους τους δικηγορικούς συλλόγους της χώρας τα μέτρα-ασπιρίνες που εξήγγειλε η κυβέρνηση για τις φυλακές ερήμην των θεσμικών φορέων. Σε αντίθεση με το υπουργείο Δικαιοσύνης, που πανηγυρίζει για τις... θαρραλέες και πρωτοποριακές ρυθμίσεις, οι δικηγόροι εκφράζουν την έντονη αποδοκιμασία τους, εκτιμώντας ότι δεν δίνουν καμιά απάντηση στα αιτήματα των φυλακισμένων.

«Τα εξαγγελθέντα μέτρα δεν λύνουν το πρόβλημα των κρατουμένων, που δεν είναι μόνο ποσοτικό. Είναι κυρίως ποιοτικό και αφορά την αντιμετώπισή τους ως ατόμων επανεντάξιμων στην κοινωνία και όχι ως αριθμών αγνώστου ταυτότητος», υπογραμμίζει η Ολομέλεια των προέδρων των δικηγορικών συλλόγων, που συνεδρίασε στο Ναύπλιο το περασμένο Σαββατοκύριακο. Παράλληλα, κατηγορεί το υπουργείο Δικαιοσύνης για αποστεωμένες αντιλήψεις, αφού εξακολουθεί να αρνείται το θεσμικό δικαίωμα στους δικηγορικούς συλλόγους να επισκέπτονται τις φυλακές, και καλεί τον πρόεδρο του Κεντρικού Επιστημονικού Συμβουλίου Φυλακών (ΚΕΣΦ) να υποβάλει αμέσως την παραίτησή του.

Και ενώ πληθαίνουν οι φωνές συμπαράστασης στον αγώνα των κρατουμένων -πάνω από 3.000 πολίτες, ανάμεσά τους άνθρωποι των τεχνών και των γραμμάτων, βουλευτές, πανεπιστημιακοί, αντιστασιακοί, κ.ά., ζητούν την επίλυση των δίκαιων αιτημάτων τους- το υπουργείο Δικαιοσύνης αρνείται πεισματικά να συναντήσει εκπροσώπους των φυλακισμένων. «Στην κρίσιμη φάση στην οποία βρίσκονται οι φυλακές, κανένα βήμα δεν μπορεί να γίνει, αν δεν απαντήσει θετικά ο υπουργός στο αίτημα», διαμηνύει η Πρωτοβουλία για τα Δικαιώματα των Κρατουμένων, η οποία με αναλυτικό υπόμνημα εξηγεί γιατί οι νομοθετικές ρυθμίσεις που εξαγγέλθηκαν αφήνουν ανέγγιχτα τα πιο κρίσιμα ζητήματα:

Πειθαρχικές ποινές.

Οι κρατούμενοι ζητούν άμεση κατάργηση της σωρευτικής άθροισης του χρόνου διαγραφής των πειθαρχικών ποινών και αποσύνδεσης από την άδεια και την υφ' όρους απόλυση, και αντί αυτών εξαγγέλλεται ρύθμιση για τη συγχώνευσή τους. Μειώνεται ο χρόνος παραγραφής για τις μικρές πειθαρχικές ποινές, αλλά παραμένουν εκτός ρύθμισης οι σοβαρότερες, όπως είναι η «απείθεια» σε εντολή σωφρονιστικού υπαλλήλου.

Ούτε για τη μία ούτε για την άλλη ρύθμιση υπάρχει συγκεκριμένη πρόβλεψη για το πώς και πότε θα υλοποιηθούν και δεν προκύπτει αν πρόκειται για ρυθμίσεις έκτακτες ή διαρκείς.

Ταχύτερη απόλυση υπό όρους για τις ποινές μέχρι 5 χρόνια.

Τι σημαίνει η εξαγγελία; Μείωση του χρόνου παραμονής στις φυλακές των κρατουμένων για πλημμελήματα έως 5 μήνες για όσους κρατούνται με ποινές έως 2 χρόνια, και 2-4 μήνες στις ποινές άνω των 2 χρόνων. Αν προσμετρηθεί και η δυνατότητα ευεργετικού υπολογισμού, το όφελος περιορίζεται σε 2,5 στην πρώτη περίπτωση και 1-2 μήνες στη δεύτερη. Η επέκταση των 3/5, αντί των 4/5, ως ελάχιστου ορίου έκτισης ποινής για την υπό όρους απόλυση στα κακουργήματα για ναρκωτικά περιλαμβάνει εξαίρεση για τις καταδίκες για εμπορία κατ' επάγγελμα, κατηγορία που αποδίδεται συστηματικά ακόμη και στους χρήστες.

Εφάπαξ μείωση των ποινών.

Το υπουργείο αντιπροτείνει την έκτακτη (εφάπαξ) μετατροπή των ποινών έως 5 ετών σε χρηματικές. Το μέτρο μπορεί να ωφελήσει ελάχιστους κρατούμενους, αφού το κόστος για την εξαγορά της ποινής είναι απαγορευτικό για τους περισσότερους που προέρχονται από τα ασθενέστερα οικονομικά στρώματα. Ολοι οι υπόλοιποι κρατούμενοι (πάνω από 6.700) δεν υπάγονται στη ρύθμιση.

Αδειες.

Η αύξηση της άδειας κατά 1 ημέρα είναι ελάχιστη και άτολμη. Επιπλέον, παρά την εξομοίωση των όρων για τη χορήγηση των τακτικών αδειών στους καταδικασμένους για ναρκωτικά, η εξαίρεση που εισάγεται ως προς την εμπορία και η αοριστία της διάταξης ως προς τις «μεγάλες ποσότητες» αφήνει εκτός της ρύθμισης σημαντικό αριθμό κρατουμένων.

Προφυλάκιση.

Το υπουργείο εξαγγέλλει μείωση στους 12 μήνες με εξαιρέσεις για τα κακουργήματα που επισύρουν ποινή 20 χρόνων ή ισόβια. Αυτά αφορούν περισσότερα από 25 άρθρα του Ποινικού Κώδικα.

Φυλακές Ανηλίκων.

Εξαγγέλλεται η μελέτη του ζητήματος, χωρίς ρητή δέσμευση του υπουργού για την κατάργησή τους και χωρίς καμιά μέριμνα για τους ανηλίκους απεργούς πείνας.

Μεταγωγές.

Παραμένει αναπάντητο το αίτημα για κατάργηση της απάνθρωπης μεταφοράς των κρατουμένων δεμένων με χειροπέδες πισθάγκωνα μέσα στα αστυνομικά οχήματα. *

ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ
«Η Δικαιοσύνη σε τέλμα, το υπουργείο σε λήθαργο»

Δριμύ «κατηγορώ» εναντίον του υπ. Δικαιοσύνης Σωτ. Χατζηγάκη εξαπολύει η Ολομέλεια των προέδρων των δικηγορικών συλλόγων της χώρας για την απαράδεκτη κατάσταση στο χώρο της Δικαιοσύνης και προαναγγέλλει αγωνιστικές κινητοποιήσεις. «Η Δικαιοσύνη ευρίσκεται σε τέλμα, το υπ. Δικαιοσύνης είναι σε λήθαργο. Τα κενά σε δικαστές και δικαστικούς υπαλλήλους και το γενικότερο χαλάρωμα καθιστούν τις συνθήκες απονομής Δικαιοσύνης κάκιστες. Η αρνησιδικία είναι πλέον δεδομένη, η κοινωνία σε απόγνωση, τα κτίρια άθλια, στα οποία στεγάζεται μια Δικαιοσύνη υποβαθμισμένη εξελισσόμενη σε εισπρακτικού χαρακτήρα» επισημαίνει σε ανακοίνωσή της. Εξουσιοδοτεί μάλιστα τη συντονιστική επιτροπή στην αμέσως επόμενη συνεδρίασή της να αποφασίσει τη λήψη μέτρων, συμπεριλαμβανομένης της αποχής, για την κατ' εξακολούθηση αρνητική συμπεριφορά του κ. Χατζηγάκη, τον οποιο θεωρεί υπεύθυνο για τη σημερινή κατάσταση στη Δικαιοσύνη. «Για τον κ. υπουργό η Ελλάδα ευρίσκεται μόνο στην εκλογική του περιφέρεια» καταλήγουν οι δικηγόροι.

«Ο υπουργός θεωρεί ότι είμαστε ηλίθιοι και όχι κρατούμενοι»
Της ΙΩΑΝΝΑΣ ΣΩΤΗΡΧΟΥ
Δριμύ «κατηγορώ» για τον υπουργό Δικαιοσύνης μέσα από τις φυλακές απευθύνει μέσω της «Ε» μια κρατούμενη.

«Για να κάνεις απεργία πείνας πρέπει να έχεις πολύ ισχυρό κίνητρο. Το ισχυρότερο κίνητρο είναι η θέληση για ζωή, για ένα καλύτερο αύριο. Γι' αυτό παλεύουμε όλοι εδώ μέσα». Αυτός ο αγώνας, που ξεκίνησε πριν από δύο βδομάδες, τον οποίο αποσιωπούν τα περισσότερα ΜΜΕ πλην του Τύπου, είναι ο αγώνας των κρατουμένων στις ελληνικές φυλακές. Αυτά είναι τα λόγια μιας 30χρονης κρατούμενης, της Αθηνάς, που μας μίλησε για ελπίδα: «Μέρα με τη μέρα αρχίζεις και βλέπεις τις κοπέλες, που ναι μεν βγάζουν φοβερή δύναμη ψυχής αλλά αρχίζουν και καταρρέουν σωματικά. Παρ' όλα αυτά δεν χάνουν την ελπίδα τους. Ακόμη και με την τόση αδιαφορία από τον υπουργό εμείς ελπίζουμε. Κύριε Χατζηγάκη, ο πρωθυπουργός είπε να κυβερνήσετε σεμνά και ταπεινά, όχι βουβά, κοροϊδευτικά και αδιάφορα. Μην ξεχνάτε ότι είστε αιρετός του λαού. Εμάς εκπροσωπείτε και θα έπρεπε τουλάχιστον να μας ακούσετε. Πότε επιτέλους θα γίνει αυτή η πολυπόθητη επίσκεψή σας σε ένα από τα σωφρονιστικά καταστήματα της χώρας; Γιατί με την αδιαφορία που δείχνετε πιστεύω ότι θα μπορούσατε να πάτε σε οποιαδήποτε φυλακή του κόσμου, εκτός από κάποια ελληνική».

Η απορία της; «Πώς μπορεί ο υπουργός να κοιμάται ήσυχος όταν γνωρίζει ότι ανά πάσα στιγμή μπορεί να πεθάνει κάποιος; Διαμαρτυρόμαστε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για να διεκδικήσουμε αυτά που δικαιούμαστε, βάζοντας σε κίνδυνο την ίδια μας τη ζωή. Αλλά ούτως ή άλλως εδωπέρα μας έχουν καταδικάσει σε θάνατο φαίνεται, αφού μόνο τους νεκρούς δεν ακούς...».

Συγκλονίζει η μαρτυρία της για τις περίφημες νέες φυλακές, τρόφιμος η ίδια σε μια τέτοια:

* «Ο υπουργός αναφέρει ότι θα παραδοθούν άλλες τρεις φυλακές μέχρι το τέλος του 2009. Πώς το λέει αυτό όταν οι ήδη υπάρχουσες δεν μπορούν να λειτουργήσουν; Εμείς στον Ελεώνα Θήβας είμαστε η τελευταία φυλακή που έχει παραδοθεί. Λειτουργούμε εδώ και 6 μήνες και δεν έχει λυθεί κανένα από τα προβλήματα που βρήκαμε όταν ήρθαμε, και θέλει να παραδώσει και άλλες φυλακές; Αν οι νέες φυλακές είναι παρόμοιες με τη δική μας, θα συμβούλευα τους συγκρατούμενούς μου να προσπαθήσουν να παραμείνουν εκεί που είναι. Τι να πω; Οτι δεν έχουμε θέρμανση με τέτοιον καιρό; Οτι δεν υπάρχει ζεστό νερό; Οτι πολύ συχνά κόβεται το ρεύμα και επειδή λειτουργούμε με αντλίες όταν κοπεί το ρεύμα δεν έχουμε ούτε νερό; Για να καταλάβετε, όταν πάμε στην τουαλέτα και δεν έχει νερό χρησιμοποιούμε εμφιαλωμένο... Ας φροντίσουν να λειτουργήσουν τα ήδη υπάρχοντα σωφρονιστικά κασταστήματα και μετά ας κάνει κι άλλα. Το κυριότερο; Δεν σκέφτηκαν ότι θα έπρεπε να μας είχαν καλύψει και ιατροφαρμακευτικά: επιτρέπεται σε μια γυναικεία φυλακή που υπάρχουν 18 μωρά να μην υπάρχει εφημερεύων γιατρός, παιδίατρος ή γυναικολόγος; Αλλά εδώ κάνουμε απεργία πάνω από 6.000 κρατούμενοι και δεν έχουν φροντίσει να υπάρχει ένα ασθενοφόρο έξω από τις φυλακές...».

Το χειρότερο; «Είναι πολύ δύσκολο για τις οικογένειές μας να μας επισκεφθούν αν δεν έχουν δικό τους μέσο, αφού εδώ δεν έρχεται ούτε λεωφορείο ούτε τρένο. Επιπλέον δεν έρχονται τόσο συχνά ούτε οι συνήγοροι, από τους οποίους κρέμεται η ζωή μας...».

Η Αθηνά είναι θυμωμένη με όσα ανακοίνωσε ο υπουργός: «Ο κ. Χατζηγάκης θεωρεί ότι είμαστε ηλίθιοι και όχι κρατούμενοι. Το γεγονός ότι είμαστε έγκλειστοι σε μια φυλακή δεν σημαίνει ότι έχει φυλακιστεί και το μυαλό μας. Οι ανακοινώσεις του υποβιβάζουν τη νοημοσύνη μας».

Γιατί;

* «Πρώτον δεν μπήκε καν στη διαδικασία να στείλει αυτά που ανακοίνωσε στις φυλακές για να αποφασίσουμε αν πρέπει να συνεχίσουμε ή να σταματήσουμε. Αφησε στην ευχέρεια της κάθε φυλακής το αν θα κατεβάσουν την ανακοίνωση από το Ιντερνετ για να τη δώσουν στους κρατούμενους να τη διαβάσουν, διότι αν δεν το γνωρίζει ο υπουργός, ας μάθει από μένα ότι η χρήση του Ιντερνετ απαγορεύεται για τους κρατούμενους».

* «Διατυμπανίζει ότι έχει ικανοποιήσει τα 14 από τα 16 αιτήματά μας και επί της ουσίας δεν έχει ικανοποιήσει ούτε μισό: δεν μπορεί να λέει ότι αποφυλακίζονται αυτοί που έχουν καταδικαστεί για ναρκωτικά με υφ' όρους απόλυση στα 3/5 και να εξαιρεί όσους είναι δικασμένους κατ' επάγγελμα ή για μεγάλη ποσότητα. Ολοι όσοι είναι δικασμένοι για ναρκωτικά είναι χαρακτηρισμένοι κατ' επάγγελμα και αν λάβουμε υπόψη μας για μεγάλη ποσότητα ότι είναι πέραν του γραμμαρίου που ορίζει, τότε δεν θα αποφυλακιστεί κανείς».

* «Δεν λέει τίποτα για τα οικονομικά εγκλήματα ούτε για τις καθείρξεις -όσους είναι καταδικασμένους πάνω από 5 χρόνια. Και ο πιο ανόητος καταλαβαίνει ότι η διαφορά είναι ελάχιστη, όταν λέει ότι όποιος έχει ποινή 2-5 χρόνια μπορεί να αποφυλακιστεί με το 1/3 αντί με τα 2/5».

* «Επίσης δεν μπορεί να λέει πως οι ποινές είναι πληρωτέες μέχρι 5 χρόνια και συγχρόνως η τιμή τους να έχει πάει από 300 στα 600 ευρώ τον μήνα. Οι περισσότεροι δικασμένοι μέχρι 5 χρόνια, ή χρήστες είναι ή έχουν υπεξαιρέσει μικρά ποσά: αν κάποιος δικασμένος για υπεξαίρεση έχει να δώσει 30 και 35.000 για να εξαγοράσει την ποινή του θα τα έδινε πίσω σε αυτόν από τον οποίο τα είχε υπεξαιρέσει και δεν θα έμπαινε καθόλου φυλακή».

* «Ας δεχτούμε ότι μας δίνει μία μέρα επιπλέον στην κάθε άδεια: αυτό είναι το μισό αίτημα που υπόσχεται να μας ικανοποιήσει. Για όλα τα υπόλοιπα, εξαγγέλλει αοριστολογίες και επί της ουσίας δεν απαντά σε τίποτα».

Τρίκαλα: Απελπισία
ΧΡ. ΚΟΝ

«Εφοδο» στις φυλακές Τρικάλων με περίπου τριάντα αυτοκίνητα, κόρνες και μεγαφωνικές, έκαναν χθες το μεσημέρι τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ και της Πρωτοβουλίας για τα Δικαιώματα των Κρατουμένων, σε ένδειξη συμπαράστασης στους απεργούς πείνας των φυλακών Τρικάλων. Τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ μιλούσαν στους φυλακισμένους με ντουντούκες αλλά και με μεγαφωνική εγκατάσταση που έστησαν εκείνη τη στιγμή, ενώ στη συνέχεια και κατόπιν διαπραγματεύσεων με τον διευθυντή των φυλακών κ. Ντάφο, παρουσία του βουλευτή Τ. Κουράκη, επισκέφθηκαν τους απεργούς πείνας που έχουν ραμμένο το στόμα. Μετά τη συνάντηση με τους τρεις Κούρδους κρατούμενους των φυλακών Τρικάλων που έχουν ράψει τα χείλη τους, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Τάσος Κουράκης δήλωσε: «Η συνομιλία με ανθρώπους που έχουν ραμμένα χείλη υπερβαίνει κάθε μορφή επικοινωνίας. Μία λέξη μόνον εκφέρεται: απελπισία».

Στη φυλακή για χρέη στο ΤΕΒΕ όταν η Ελλάδα συγκλονίζεται από τα σκάνδαλα
Η Αθηνά δεν θέλει να μιλήσει για τον εαυτό της. Αλλά για κάνα δυο άλλες «πάρα πολύ άδικες» περιπτώσεις.

Η Μαρία είναι 55 χρόνων: είχε βιοτεχνία φασόν. Κάποια στιγμή, όταν άρχισαν να δίνουν δουλειές φασόν σε Βουλγαρία και αλλού για πιο φτηνά εργατικά, δεν μπόρεσε να καλύψει τις υποχρεώσεις της. Προτίμησε να πληρώσει το προσωπικό και όχι το ΤΕΒΕ. Δέκα χρόνια αφ' ότου έκλεισε την επιχείρηση, καταδικάστηκε για χρέη στο ΤΕΒΕ σε έναν χρόνο φυλάκισης, «τη στιγμή που είχε βρει μια δουλειά και μπορούσε να ζει αξιοπρεπώς. Επειδή δεν μπορεί να πληρώσει για να εξαγοράσει την ποινή, αναγκαστικά την εκτίει. Εχει τρία παιδιά. Το μικρό δεν γνωρίζει ότι είναι στη φυλακή, διότι ντρέπεται να του το πει...».

Την άλλη, που είναι πολύ προσωπική υπόθεση, δεν ξέρει πώς να τη διατυπώσει, για να μην προδώσει την εμπιστοσύνη αυτής που της το εξομολογήθηκε: η Ν. είχε κόρη που ήταν χρήστης -την έχασε τελικά-, η οποία έκρυβε τα ναρκωτικά στο σπίτι της μητέρας της. Κάποια στιγμή έκανε έρευνα η Αστυνομία στο σπίτι της και πήρε επάνω της όλη την ευθύνη. Το δικαστήριο δεν της αναγνώρισε κανένα ελαφρυντικό και την καταδίκασε σε περισσότερα από 30 χρόνια.

Το τελευταίο της παράπονο: «Ολοι ασχολούνται μόνο με το Βατοπέδι. Αυτή τη στιγμή εμείς δεν υπάρχουμε πουθενά. Κι ας γνωρίζουμε όλοι ότι στο τέλος και υποψίες να υπάρχουν για κάποιον υψηλά ιστάμενο ότι είναι ένοχος, δεν θα τιμωρηθεί, δεν θα δικαστεί και δεν θα καταδικαστεί κανένας τους...». Τι να πει κανείς και για τα άλλα σκάνδαλα των ομολόγων, των κουμπάρων, τα χρέη του κράτους στα ασφαλιστικά Ταμεία, κ.λπ., κ.λπ. Η Αθηνά εκτίει ποινή για υπεξαίρεση, σαφώς μικρότερων ποσών...

«Εδώ η λογική δεν έχει θέση»
Ακόμη μία έκκληση από τις φυλακές.
ΙΩ.Σ.

Νίκος, 30 χρόνων, κρατούμενος για ναρκωτικά: «Ελπίζω πως οι χρόνιες κραυγές αγωνίας και απόγνωσης από τα στόματα των χιλιάδων ψυχών επιτέλους θα ακουστούν.

Η κατάσταση στις φυλακές και στις αίθουσες των δικαστηρίων είναι απαράδεκτη για τη χώρα μας. Οι δίκες-εξπρές με ποινές που περνούν τα όρια της λογικής είναι σύνηθες φαινόμενο καθώς και το δικαίωμα βάσει νόμου που έχει δοθεί στα δικαστήρια να κρίνουν και να τιμωρούν κατά βούληση χωρίς κανένα όριο στην ποινή που θα επιβάλουν. Είναι οι νόμοι για τα ναρκωτικά, που αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό αδικημάτων, που έχουν αποτέλεσμα τον υπερπληθυσμό των τελευταίων χρόνων και την αύξηση των κρατουμένων με γεωμετρικό ρυθμό.

Στις φυλακές η λογική δεν έχει θέση. Αδικαιολόγητα πειθαρχικά, ανύπαρκτη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, εξευτελισμός στις μεταγωγές, μη χορήγηση αδειών-αναστολών, αποκλεισμός των φυλακών σε εξωτερικούς φορείς, ολιγόλεπτα επισκεπτήρια, ανεπαρκής σίτιση... (σ.σ.: βάλτε αποσιωπητικά, γιατί αν καθόμαστε να τα απαριθμούμε, θα γράφετε μέχρι αύριο).

Οι ψεύτικες υποσχέσεις που ανακοινώνονται από τους κατά σειρά ετών υπουργούς Δικαιοσύνης ήρθε η ώρα να σταματήσουν. Τα προβλήματα των ελληνικών φυλακών δεν λύνονται με ημίμετρα και πολιτικές μεταθέσεις ευθυνών. Το υπουργείο Δικαιοσύνης πρέπει να κάνει το καθήκον του και να αναλάβει την ευθύνη για την κατάσταση αυτή. Ο κύριος υπουργός πρέπει να λάβει πλήρη γνώση για τα ζητήματα των φυλακών και να δράσει άμεσα για την αποσυμφόρησή τους, λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη τα αιτήματά μας.

Χιλιάδες που βρίσκονται στις άθλιες καινούργιες και παλιές φυλακές έχουμε φτάσει στα ανθρώπινα όριά μας. Η ανάγκη για μια γενναία και εκ θεμελίων αλλαγή του νομοθετικού συστήματος είναι πλέον επιτακτική για την επιβίωση όλων μας».

Για τη μεταφορά ΙΩ.Σ.

http://www.enet.gr/online/online_text/c=112,dt=18.11.2008,id=28250580,33974100,50253012,55661140,63552468,77594964