Πενήντα δύο κρατούμενοι έχασαν τη ζωή τους του 2007 - Λευκός θάνατος στα κελιά

Αγγελιοφόρος
21/05/2008
Ρεπορτάζ: Κατερίνα Αγοραστού

Ποινές για υποθέσεις ναρκωτικών εκτίει το 47% των φυλακισμένων

Οι θάνατοι κρατουμένων από ναρκωτικές ουσίες, η έλλειψη σωστής ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης στα σωφρονιστικά καταστήματα, η αντιμετώπιση των χρηστών από το δικαστικό σύστημα, αλλά και η διαδικασία επανένταξής τους είναι μερικά από τα θέματα που συζητήθηκαν κατά τη διάρκεια εκδήλωσης με θέμα «Ναρκωτικά – Φυλακές – Δικαιοσύνη» που διοργανώθηκε χθες στην Θεσσαλονίκη από την Πρωτοβουλία για τα Δικαιώματα των Κρατουμένων. Είναι χαρακτηριστικό ότι περίπου 47% των κρατουμένων στις ελληνικές φυλακές εκτίει ποινές για υποθέσεις ναρκωτικών, ωστόσο, σύμφωνα με εκτιμήσεις οργανώσεων που ασχολούνται με την καταπολέμηση των ναρκωτικών, το ποσοστο των εξαρτημένων ατόμων που βρίσκονται στα σωφρονιστικά καταστήματα της χώρας είναι ακόμη μεγαλύτερο, καθώς συμπεριλαμβάνονται και κρατούμενοι – χρήστες που έχουν σε βάρος τους καταδικαστικές αποφάσεις για άλλα αδικήματα.

Τα δεδομένα

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Δικαιοσύνης, κατά της διάρκεια του 2007 σε σύνολο 11.120 κρατουμένων καταγράφηκαν 52 θάνατοι (εκ των οποίων έξι αυτοκτονίες) ενώ από το 1998 έως το 2007 έχουν βεβαιωθεί συνολικά 377 θάνατοι από χρήση ναρκωτικών ουσιών μέσα στις φυλακές ή στερητικά σύνδρομα, από παθολογικά αίτια ή άλλες αιτίες, καθώς και 28 αυτοκτονίες. Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνουν μέλη της Πρωτοβουλίας για τα Δικαιώματα των Κρατουμένων, σήμερα η περίθαλψη των χρηστών μέσα στις φυλακές ουσιαστικά είναι ανύπαρκτη, θα καθώς είτε δεν υπάρχει η υποδομή είτε το προσωπικό για εκτιμηθεί σωστά μια κατάσταση με συνέπεια να χάνονται ανθρώπινες ζωές. Σύμφωνα με τους ίδιους, στις φυλακές του Κορυδαλλού στην Αθήνα, αλλά και των Διαβατών στη Θεσσαλονίκη δεν υπάρχει το απαιτούμενο προσωπικό, χρέη νοσοκόμων εκτελούν δεσμοφύλακες, ενώ τις περισσότερες φορές οι γιατροί δεν έχουν την απαιτούμενη εμπειρία για να μπορέσουν να καλύψουν τις ανάγκες που παρουσιάζονται. Χαρακτηριστικά τονίζουν ότι ένα περιστατικό με στερητικό σύνδρομο σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη μεταφέρεται συνήθως σε ψυχιατρικό νοσοκομείο, όπου οι γιατροί απλώς χορηγούν κάποια αγωγή ενώ στα σωφρονιστικά καταστήματα των επαρχιακών πόλεων ανάλογα περιστατικά μεταφέρονται σε νοσοκομεία ή κέντρα υγείας όπου αντιμετωπίζονται από τον παθολόγο που εφημερεύει.

Οι μεταγωγές

Μάλιστα μέλη της Πρωτοβουλίας εξηγούν όι συνήθως υπάρχει εντολή από το Υπουργείο Δικαιοσύνης για όσο το δυνατόν λιγότερες μεταγωγές στα νοσοκομεία, με συνέπεια να υπάρχουν περιπτώσεις όπου κρατούμενοι, είτε πρόκειται για χρήστες είτε όχι, θα μπορούσαν να έχουν καλύτερη περίθαλψη ωστόσο κάτι τέτοιο δεν γίνεται. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα ενός 34χρονου κρατούμενου στις φυλακές των Διαβατών στη Θεσσαλονίκη, ο οποίος για αρκετό καιρό παραπονούνταν ότι είχε πόνους στη μέση. Σύμφωνα με πληροφορίες που έφτασαν στην Πρωτοβουλία για τα Δικαιώματα των Κρατουμένων, το συγκεκριμένο άτομο επισκέφτηκε αρκετές φορές το ιατρείο της φυλακής., ωστόσο τις περισσότερες φορές του χορηγήθηκαν παυσίπονα και επέστρεφε και πάλι στο κελί του. Ο καιρός περνούσε και οι πόνοι γίνονταν ολοένα και πιο έντονοι με συνέπεια ο κρατούμενος να ζητάει επίμονα τη μεταφορά του σε νοσοκομείο, όπως και τελικά έγινε ωστόσο η διάγνωση των γιατρών που τον εξέτασαν εκεί ήταν μεταστατικός καρκίνος με αποτέλεσμα στην περίπτωση του το μόνο που μπορούσε να γίνει ήταν κάποια παρηγορητική θεραπεία.

Δυσπιστία

Στη δυσπιστία των δικαστικών αρχών απέναντι στους χρήστες, αλλά και στις βεβαιώσεις που προσκομίζουν αυτοί για παρακολούθηση προγραμμάτων απεξάρτησης, αναφέρθηκε από την πλευρά του ο δικηγόρος Γιάννης Ιερόπουλος. «Έχει διαμορφωθεί μια πρακτική, σύμφωνα με την οποία δεν αναγνωρίζονται ελαφρυντικά σε χρήστες. Πιστεύω πως, όταν είναι σαφές πως κάποιο άτομο ήταν υπό την επήρεια ναρκωτικών όταν διέπραττε κάποιο αδίκημα, τότε θα πρέπει να έχει ελαφρυντικό» εξηγεί ο κ. Ιερόπουλος.

Ο καθηγητής Ποινικού Δικαίου του ΑΠΘ Νίκος Παρασκευόπουλος αναφέρθηκε στο ζήτημα της κοινωνικής επανένταξης, ενώ τόνισε ότι κάποια από τα προγράμματα αυτά έχουν υποβαθμιστεί λόγω της μείωσης των κονδυλίων. «Ο μηχανισμός απονομής ποινικής Δικαιοσύνης και των προγραμμάτων απεξάρτησης καταξιώνεται μόνο στο μέτρο ου καταλήγει στην κοινωνική επανένταξη των αποφυλακισμένων ή των απεξαρτημένων ατόμων. Ωστόσο, η πολιτική επανένταξης είναι εξαιρετικά δύσκολη, γιατί υπάρχει λιτότητα στα κονδύλια που απαιτούνται» επισήμανε ο κ. Παρασκευόπουλος.